Mémoires uit de rijpingsjaren
Intro
Vertaling en bewerking van het gelijknamige (jeugd)verhaal van Witold Gombrowicz, aangevuld met fragmenten uit zijn dagboeken en korte vertelsels van de Daniil Charms.
Première: 1997, Victoria, Gent (BE)
Première Duitse versie: 1998, Hamburg (DE)
Het werk van de Poolse schrijver Witold Gombrowicz (1904-1969) is van grote invloed op werk en leven van Waas Gramser. De kennismaking met Gombrowicz' werk vond plaats op de toneelschool, met 'Yvonne, princes van Bourgondië', eindexamen in 1989. Later las Gramser zijn kortverhalen, in 1991 zijn 'Dagboek', en vervolgens alles wat van hem gepubliceerd werd, ook niet in het Nederlands vertaald werk. Er volgden ontmoetingen en correspondentie met zijn weduwe, Rita Gombrowicz in Parijs.
Markante uitspraken uit de dagboeken:
– Wil je weten wie je bent? Vraag het niet. Het handelen zal je definiëren en omlijnen. Door het handelen kom je het te weten. Maar handelen moet je als een 'ik', als enkeling, want alleen van je eigen behoeften, neigingen en hartstochten kun je zeker zijn.
– Kunstenaar ben je voor de niet-kunstenaar. Als een kunstenaar een kunstenaar ontmoet, veranderen beiden in collega's
– Niemand wil werken, iedereen wil kunstenaar zijn!
En natuurlijk het motto van Comp.Marius:
– Ik verlang van de kunst niet alleen dat zij goed is als kunst, maar ook dat zij goed in het leven is ingepast. Ik hoor liever een Chopin door een open raam over de straat galmen, dan met alle franjes erom heen op een concertpodium.
In de voorbereiding van het opnieuw spelen van de monoloog, in februari van dit jaar, las Gramser Gombrowicz' 'Dagboek' voor de 5de keer (!). In het vet noteerde zij alle passages tegen de critici. Ze zijn gewaarschuwd, haha! Waar is het platform om de degen te trekken tegen hen ? Telkens springen ze als een 8-jarige die ruzie heeft met zijn oudere broer die hem afranselt tevoorschijn vanachter een bosje en hanteren de 'koekkoek-tactiek'. Ze roepen: "idioten!", en verstoppen zich terug.
Gombrowicz is – volgens Gramser – mateloos amusant daar waar hij provoceert (wat een moed! wat een luciditeit!); hij ontroert tot tranen toe, daar waar hij schrijft over de eenzaamheid die gepaard gaat met zijn hardnekkige strijd tot zelfverwezenlijking. Een eenzaamheid die zwaarder weegt naarmate hij ouder wordt.
Punt en slot wie dit leest is zot!
Credits
Bewerking en spel: Waas Gramser
Met de medewerking van: Kyoko Scholiers, Benny Claessens, Kris Van Trier
Kostuum (ontwerp en realisatie): Thijsje Strypens
Productie: De Onderneming
Voorbije speeldata
februari 1999
feb
Netwerk – Aalst (BE)
december 1998
dec
Provadja – Alkmaar
dec
Plaza Futura – Eindhoven (NL)
dec
Witte theater – Ijmuiden
dec
Theater Bouwkunde – Deventer
dec
O42 – Nijmegen
dec
Stadsschouwburg Arnhem – Arnhem
dec
Concordia – Enschede
november 1998
nov
CC De Velinx – Tongeren (BE)
nov
CC De Velinx – Dijk 111, bus 2, Tongeren (BE)
nov
Kunstencentrum België – Hasselt (BE)
nov
Netwerk – Aalst (BE)
oktober 1998
okt
CC De Ster – Pastorijstraat 15, Willebroek (BE)
okt
Palais des Beaux-Arts – Brussel (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
Limelight – Kortrijk (BE)
okt
STUK – Leuven (BE)
september 1997
sep
Rotterdamse Schouwburg – Schouwburgplein 96, Rotterdam (NL)
sep
Rotterdamse Schouwburg – Schouwburgplein 25, Rotterdam (NL)
februari 1997
feb
Victoria – Gent (BE)
Fotogalerij
Pers
Onbegrijpelijk vanzelfsprekend
Rotterdams Dagblad
Gramser Uit Gramschap
De Gentenaar
Memoires die naar meer smaken
De Gentenaar
Kernachtig literair toneel voor fijnproevers
Onbekend
Über die Langeweile des Eindeutigen
Tageszeitung (TAZ)
Nieuwpoortteater programmeert twee solo’s zelfde avond
de Standaard
